
دنیای هوش مصنوعی صرفا در انحصار نامهایی مانند ChatGPT یا Gemini نیست؛ بلکه بازیگران جدیدی وارد میدان شده که قواعد را دستخوش تغییر کردهاند. یکی از این بازیگران جدید، z.ai است.
هوش مصنوعی z.ai در حال حاضر یکی از جنجالیترین پلتفرمها محسوب میشود؛ اما تا چه میزان موفق بوده است؟ اگر شما هم در مورد این پدیده نوظهور کنجکاو هستید، در ادامه با ما همراه باشید.
آشنایی با هوش مصنوعی z.ai
همانطور که اشاره کردیم، هوش مصنوعی z.ai یکی از محصولات نرم افزاری شرکت چینی Zhipu AI است که بر پایه مدلهای زبانی بزرگ و پیشرفته سری GLM از جمله GLM-4.5 و GLM-4.6 توسعه یافته است.
اصلیترین تفاوت z.ai با بسیاری از چتباتهای معمولی در معماری آن است. این هوش مصنوعی بهصورت Agent-Native یا عاملمحور طراحی شده و صرفا یک ماشین تولید متن نیست؛ بلکه مانند یک دستیار هوشمند عمل میکند که توانایی برنامهریزی، استفاده از ابزارها و اجرای وظایف پیچیده را دارد. این پلتفرم تلاش میکند تا بهجای اینکه فقط به سوالات شما پاسخ دهد، وظایفتان را به انجام برساند؛ از جستجوی عمیق در اینترنت گرفته تا ساختن نرمافزارهای تحت وب.
هوش مصنوعی z.ai چه کاربردهایی دارد؟
قدرت اصلی z.ai در جعبه ابزار متنوع آن نهفته است. این پلتفرم فراتر از یک چتبات متنی ساده عمل کرده و امکاناتی که در ادامه مطرح شدهاند را به بهترین شکل ممکن ارائه میدهد:
- ساخت سلاید جهت پرزنت کردن
شاید جذابترین ویژگی برای بسیاری از افراد بهخصوص دانشجویان همین باشد. شما میتوانید یا ارائه موضوع و جزئیات مورد نیاز به z.ai، کاملترین فایل ارائه برای مبحثی که درنظر دارید را دریافت کنید. بدینصورت دیگر نیازی به ساعتهای طولانی خیره شدن به مانیتور و طراحی بصری اسلایدهای مختلف وجود ندارد.
- توسعه نرم افزار و اجرا
یکی دیگر از کاربردیترین امکانات z.ai، توسعه نرم افزارهای مختلف و اجرای آنها است. شاید بسیاری دیگر از پلتفرمهای هوش مصنوعی نیز برای برنامهنویسی مورد استفاده قرار بگیرند اما تفاوتی که z.ai دارد، این است که کاربر میتواند پیشنمایش زنده اپلیکیشنی که ساخته را در همان صفحه چت بلافاصله اجرا و مشاهده کند. این ویژگی برای توسعهدهندگان فرانتاند که با ظاهر وباپلیکیشنها درگیر هستند، یک مزیت کلیدی است.
- تحلیل و جستجوی عمیق در اینترنت
احتمالا شما هم با این موقعیت روبرو شده باشید که بخواهید در مورد موضوعی تحقیق کنید، اما باز کردن وبسایتهای مختلف و بررسی محتوای آنها را کلافهکننده ببینید. در چنین موقعیتی، میتوانید وظیفه Deep Research و یافتن درجهیکترین اطلاعات ممکن را به z.ai بسپارید.
- تولید محتوای بصری
یکی دیگر از ویژگیهای z.ai، توانایی تولید عکس و فیلم است. علاوهبر قابلیت تحلیل متن، این پلتفرم توانایی تحلیل سناریوهای بصری را نیز داشته و کاربران میتوانند برای ساخت عکس و فیلم از آن کمک بگیرند. البته باید در نظر داشت که کاربرد اصلی z.ai، این مورد نیست.

مقایسه z.ai با سایر ابزارهای مطرح هوش مصنوعی
برای اینکه جایگاه z.ai را بهتر درک کنیم، باید آن را در کنار غولهای فعلی این حوزه قرار دهیم. در ادامه این بخش، چند مقایسه کاربردی بین z.ai و سایر هوش مصنوعیهای معروف انجام شده است.
- مقایسه با ChatGPT
با اینکه ChatGPT همچنان از نظر کیفیت مکالمه و درک عمیق استدلالها پیشتاز است، اما z.ai عملکرد بهتری در تولید تصاویر بهخصوص اسلایدهای آموزشی دارد. همچنین برای ساخت اپلیکیشنهای کوچک بدون نیاز به ارسال چندین پرامپت مختلف، z.ai بهتر عمل میکند. علاوهبراین، z.ai از لحاظ هزینه نیز بهصرفهتر از ChatGPT میباشد.
دقت داشته باشید که برای استفاده بسیاری از ابزارهای هوش مصنوعی خارجی، ممکن است به خرید شماره مجازی نیاز پیدا کنید؛ بهخصوص ابزارهایی که شرکت توسعه دهنده آنها، متعلق به اروپا یا آمریکا هستند؛ اما در مورد z.ai که به چین تعلق دارد، چنین چیزی مطرح نیست.
- مقایسه با Gemini
یکی دیگر از محبوبترین پلتفرمهای هوش مصنوعی، Gemini است. اگر از سرویسهای مختلف گوگل زیاد استفاده میکنید، Gemini گزینه بهتری برای شماست؛ چراکه با اغلب پلتفرمهای متصل به گوگل سازگار بوده و فرآیند انجام کارها را سادهسازی میکند. اما اگر قصد دارید استقلال بیشتری داشته باشید و قابلیتهای Agentic برایتان اولویت دارد، z.ai گزینه بهتری است.
- مقایسه با Grok 3
هوش مصنوعی Grok 3 که توسط شرکت X توسعه یافته است، در حال حاضر یکی از قویترین پلتفرمهای هوش مصنوعی است. قابلیتی از Grok که همپوشانی زیادی با z.ai دارد، امکان جستجوی عمیق است. البته در این قابلیت، برگ برنده با Grok 3 میباشد؛ چراکه به دادههای دستهاولی مانند توییتهای شبکه X بهصورت لحظهای دسترسی دارد.
مزایای z.ai نسبت به سایر هوش مصنوعیها
چرا باید به سراغ z.ai برویم؟ این پلتفرم چند برگ برنده دارد که در ادامه به آنها پرداختهایم:
- قابلیتهای عاملمحور
برخلاف بسیاری از مدلها که نیاز به دستورات قدمبهقدم دارند، z.ai طوری طراحی شده که میتواند یک هدف کلی را دریافت کرده، خودش مراحل را برنامهریزی کند، نتیجه اولیه را بهدست آورده، آن را اصلاح کند و نتیجه نهایی را ارائه دهد. بهطور کلی این سطح از خودکارسازی در مدلهای پایه GLM-4 نهادینه شده است.
- ابزارهای داخلی قدرتمند
در z.ai نیاز نخواهید داشت که برای ساخت عکس یا اسلاید به ابزار دیگری بروید. قابلیتهایی مثل AI Slides یا Artifacts (برای نمایش کدها) بهصورت پیشفرض و با کیفیت بالا در داخل صفحه چت تعبیه شدهاند.
- دسترسی آزاد و مقرونبهصرفه
یکی از استراتژیهای اصلی z.ai، ارائه مدلهای بسیار قدرتمند با قیمتی رقابتی است. مدلهای GLM اغلب بهصورت متنباز یا با هزینه API بسیار پایینتر نسبت به رقبای آمریکایی عرضه میشوند که این موضوع برای توسعهدهندگان و استارتاپهایی که به دنبال کاهش هزینهها هستند، یک مزیت حیاتی است.
جمعبندی: نگاهی جامع به هوش مصنوعی z.ai
هوش مصنوعی z.ai نمادی از ظهور نسل جدیدی از ابزارهای هوشمند است که از چتکردن عبور کرده و به سمت خلقکردن حرکت کردهاند. این ابزار با تکیه بر مدلهای قدرتمند GLM و تمرکز بر قابلیتهای اجرایی مانند ساخت آنی اسلاید و نرمافزار، گزینهای جذاب برای تولیدکنندگان محتوا، برنامهنویسان و کسانی است که به دنبال سرعت در انجام کارها هستند.
اگرچه بعضی از رقبا همچنان عملکرد بهتری دارند، اما z.ai با ارائه ابزارهای رایگان و کاربردی، جایگاه محکمی برای خود ایجاد کرده است. پیشنهاد میکنم شما هم یکبار قابلیتهای این هوش مصنوعی را تست کرده و عملکرد آن را بهصورت شخصی بسنجید.